Hội quán ban đầu là nơi tập hợp những người nông dân cùng ngành nghề trong xóm, ấp tự nguyện đến để gặp gỡ, giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm trên tinh thần cùng nhau biết, cùng nhau hiểu và cùng nhau làm, hướng đến xây dựng một cộng đồng gắn kết, hỗ trợ nhau trong sản xuất và đời sống.
Hiện nay, Hội quán không chỉ dừng lại là một tổ chức tự nguyện của nông dân nữa mà đã thu hút đội ngũ những doanh nhân và trí thức cùng tham gia. Và đây chính là “ngôi nhà chung” của những người có cùng lý tưởng, ước mơ, hoài bão vì sự phát triển của quê hương, xứ sở. Vì lẽ đó mà mô hình này còn được các chuyên gia đánh giá là một sáng kiến cộng đồng.
Nhiều điểm nghẽn về kinh tế là do người dân chưa tự lực, không hợp tác với nhau. Vì lẽ đó, Hội quán ra đời và là bước đầu tiên để bà con có điều kiện, không gian bước từ ngôi nhà riêng lẻ của mình ra không gian cộng đồng để hiểu nhau, chia sẻ nhau nhiều hơn, để có niềm tin, hợp tác với nhau trong cuộc sống hằng ngày, khi đó mới có niềm tin hợp tác trong sản xuất, làm ăn.
Từ hội quán đầu tiên thành lập vào tháng 6/2016, ở xã An Nhơn, huyện Châu Thành, với tên gọi Canh Tân hội quán – mang theo bao kỳ vọng về sự đổi mới. Quả đúng như vậy, đến nay, toàn tỉnh có trên 50 hội quán với hàng ngàn thành viên tham gia.
Hòa vào không gian chung này, những nông dân tay lắm, chân bùn, sản xuất manh mún, nhỏ lẻ được các nhà khoa học, nhà chuyên môn về nông nghiệp trao đổi về những kỹ thuật sản xuất mới, phương pháp giảm giá thành, tăng năng suất, chất lượng; liên kết với các doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm cho nông dân. Đặc biệt, người nông dân đã tiếp cận và chuyển dần từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang làm kinh tế nông nghiệp.
Mô hình Hội quán của Đồng Tháp được nhiều chuyên gia đánh giá như là một sáng kiến cộng đồng. Người nông dân không còn tự thu mình vào những “ốc đảo”. Từ không gian hội quán, bà con được kết nối với cộng đồng và cả thế giới mênh mông nhờ được chia sẻ những thông tin, kiến thức, tri thức.
Các Hội quán của tỉnh đã đón nhiều lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước đến thăm và đánh giá đây là cách thức tập hợp để người dân chia sẻ gánh nặng cho chính quyền, bớt dần mọi việc đều trông chờ, ỷ lại vào chính quyền.
Nhiều địa phương đến tìm hiểu, học tập kinh nghiệm cũng rất tâm đắc với mô hình này. Các doanh nghiệp nhận thấy Hội quán là nơi thuận tiện để doanh nghiệp chia sẻ thông tin thị trường và bàn chuyện liên kết tiêu thụ. Lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp xem Hội quán là bước tập dợt cho tinh thần hợp tác của người dân và từ đó sẽ thuận lợi hơn cho bước thành lập hợp tác xã sau này.
Đến nay, trên địa bàn tỉnh đã có 02 hợp tác xã nông nghiệp được thành lập trên nền tảng Hội quán, đó là Hợp tác xã nông nghiệp An Hòa (Canh Tân hội quán), Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Bình Hàng Tây (Minh Long hội quán).
Các Hợp tác xã này sẽ hoạt động song song cùng Hội quán với mục tiêu phát triển kinh tế và vì lợi ích của các thành viên.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao tính liên kết, hợp tác của thành viên Tâm Quê hội quán (thành phố Cao Lãnh)