Bài viết

null 174 năm tác phẩm Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản ra đời và ý nghĩa đối với công tác xây dựng Đảng hiện nay

Trang chủ Tin tức - Sự kiện

174 năm tác phẩm Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản ra đời và ý nghĩa đối với công tác xây dựng Đảng hiện nay

ThS. Lê Minh Sơn – Khoa Xây dựng Đảng

Tác phẩm Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản được xuất bản lần đầu ngày 24/2/1848, là một trong các văn kiện chính trị có ảnh hưởng lớn của thế giới. Tác phẩm này đã được đưa vào Di sản tư liệu thế giới của UNESCO. Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản ra đời đánh dấu sự hình thành về cơ bản lý luận của chủ nghĩa Mác bao gồm ba bộ phận hợp thành: Triết học, Kinh tế chính trị và Chủ nghĩa Cộng sản khoa học. Tác phẩm là sự kết tinh trí tuệ, là công lao sáng tạo của C. Mác và Ăngghen, đã đánh dấu một bước chuyển lịch sử của phong trào công nhân quốc tế phát triển từ tự phát tới tự giác, được dẫn dắt bởi lý luận khoa học và cách mạng, được tổ chức thành chính đảng, có cương lĩnh chính trị soi đường, dẫn lối.  Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản đã trở thành Cương lĩnh cách mạng đầu tiên của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, là ngọn cờ dẫn dắt con đường cách mạng thế giới. Đúng như V.I.Lênin nhận định: “Cuốn sách nhỏ ấy có giá trị bằng hàng bộ sách, tinh thần của nó, đến bây giờ vẫn cổ vũ và thúc đẩy toàn thể giai cấp vô sản có tổ chức và chiến đấu của thế giới văn minh”.

Việc xây dựng Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản được chính thức đặt ra từ Đại hội II của Đồng minh những người cng sản. Song, tư tưởng của nó được hình thành sớm hơn. Tháng 6-1847, Ph.Ănghen đã hoàn thành “Dự thảo biểu tượng lòng tin cộng sản” ở Luân Đôn, cuối tháng 10-1847 ông chỉnh lý lại thành Những nguyên lý của chủ nghĩa cộng sản ở Pari và cuối cùng, trên cơ sở đó, từ tháng 12-1847 đến 1-1848, C.Mác và Ph.Ănghen đã xây dựng Tuyên ngôn của Đảng cộng sản. Sự xuất hiện của Tuyên ngôn của Đảng cộng sản kết thúc giai đoạn hình thành chủ nghĩa Mác, một thế giới quan hoàn chỉnh, một quan niệm mới về các nguyên tắc nhận thức và cải tạo thế giới. Tuyên ngôn xuất hiện lần đầu tiên tại Luân Đôn vào tháng 2-1848 bằng tiếng Đức, do Hiệp hội công nhân của J.C.Turghard ấn hành, 46 phố Liverpool, Bishopsgate. Tiếp đó, từ tháng 3 đến tháng 7-1848, Tuyên ngôn được đăng tải trên tờ Deutsche London Zeitung, cơ quan ngôn luận của những người Đức lưu vong, cuối năm đó, được tái bản thành một cuốn sách nhỏ dày 30 trang. Trong lần xuất bản này, người ta sửa một số lỗi ấn loát của lần xuất bản đầu tiên và nó trở thành cơ sở cho những lần xuất bản sau đó. Tuyên ngôn đã được lần lượt dịch ra nhiều thứ tiếng: Anh, Pháp, Italia, Phơlamang, Đan Mạch, Ba Lan, Nga... nghĩa là những ngôn ngữ chủ yếu ở châu Âu. Tên tác giả được ghi đầu tiên trong Lời tựa của G.J. Hácnây viết cho bản dịch đầu tiên sang tiếng Anh đăng tải trên tờ The Red Republican (Người cộng hoà đỏ), từ số 21 đến số 24, ở Luân Đôn, năm 1850. Sau năm 1850, Tuyên ngôn, bản tiếng Đức được tái bản nhiều lần ở Thuỵ sĩ, Anh và Mỹ. Chính C.Mác và Ph.Ănghen đã viết Lời tựa cho ba lần xuất bản Tuyên ngôn bằng tiếng Đức vào những năm 1872, 1883 và 1890.

Ngay từ lúc ra đời, Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản đã là Cương lĩnh trực tiếp chỉ đạo các Đảng Cộng sản và phong trào công nhân thế giới trong cuộc đấu tranh thoát khỏi ách nô lệ tư bản chủ nghĩa, tiến tới xã hội cộng sản chủ nghĩa văn minh và tốt đẹp. Tuyên ngôn được trình bày làm 4 chương, với nội dung rất phong phú; trong đó, Chương I: Những người tư sản và những người vô sản, chương II: Những người vô sản và những người cộng sản, chương III: Văn học xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa, chương IV: Thái độ của những người cộng sản với các đảng đối lập. Tác phẩm đã đặt nền tảng tư tưởng cho những vấn đề về Đảng và xây dựng Đảng. Những tư tưởng đó có ý nghĩa thiết thực trong công tác xây dựng Đảng ở nước ta, đó là vấn đề về vai trò của Đảng, từ khi thành lập đến nay, Đảng ta nhất quán quan điểm sự lãnh đạo của Đảng là điều kiện quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam và là tất yếu trong tất cả các giai đoạn cách mạng.

Về lý luận, từ khi thành lập cho đến nay, Đảng ta đã xác định rõ hơn, đầy đủ hơn bản chất của Đảng: Trong Cương lĩnh bổ sung, phát triển năm 2011 đã xác định: Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam; đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và dân tộc. Yêu cầu đối với Đảng lãnh đạo, Đảng cầm quyền. Cương lĩnh bổ sung, phát triển năm 2011 chỉ rõ: Đảng phải nắm vững, vận dụng sáng tạo, góp phần phát triển chủ nghĩa Mác – Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh, không ngừng làm giàu trí tuệ, nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức và năng lực tổ chức để đủ sức giải quyết các vấn đề do thực tiễn cách mạng đặt ra. Mọi đường lối, chủ trương của Đảng phải xuất phát từ thực tế, tôn trọng quy luật khách quan. Phải phòng và chống những nguy cơ lớn: sai lầm về đường lối, bệnh quan liêu và sự thoái hoá, biến chất của cán bộ, đảng viên.

Xác định đầy đủ hơn, sâu sắc hơn về vị trí, nội dung, nhiệm vụ công tác xây dựng Đảng trong điều kiện hiện nay. Đảng ta khẳng định: xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt, nhiệm vụ sống còn trong toàn bộ sự nghiệp cách mạng; Đảng phải thường xuyên tự đổi mới, tự chỉnh đốn, coi đây là quy luật tồn tại và phát triển của Đảng. Đảng ta luôn nhấn mạnh vấn đề giữ vững bản chất cách mạng và khoa học, xây dựng đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức; có phương thức lãnh đạo khoa học. Văn kiên Đại hội XIII cũng đã chỉ rõ: “Trong những năm tới, phải đặc biệt coi trọng và đẩy mạnh hơn nữa xây dựng, chỉnh đốn Đảng toàn diện về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ”.

Về thực tiễn, qua 92 năm thành lập và hoạt động, Đảng cộng sản Việt Nam luôn vững vàng, thể hiện rõ bản lĩnh chính trị, bản chất cách mạng và khoa học, kiên định mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, kiên định chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định đường lối đổi mới, xứng đáng là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Dưới sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng, nhân dân ta đã giành hết thắng lợi này đến thắng lợi khác, lập nên những kỳ tích trong thế kỷ XX. Trong thời kỳ đổi mới, Đảng đã lãnh đạo đất nước vượt qua khó khăn, thách thức và đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Kiên quyết, kiên trì thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” và Nghị quyết Trung ương 4 Khóa XII “Tăng cường xây dựng Đảng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ” gắn với việc thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị (khóa XII) về đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; với tinh thần dám nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, Đảng ta từng bước được đổi mới, vai trò lãnh đạo của Đảng được giữ vững, nhiều vụ án tham nhũng nghiêm trọng, phức tạp đã được phát hiện, truy tố xét xử nghiêm minh được nhân dân đồng tình ủng hộ. Công tác đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” đạt được một số kết quả, công tác xây dựng Đảng đã đạt được những thành tựu nhất định, vai trò lãnh đạo của Đảng được giữ vững.

Bên cạnh đó, Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản là những chỉ dẫn quan trọng trong thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị về bảo vệ nền tảng tư tưởng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai sái, thù địch. Giúp nhận diện các thế lực thù địch tấn công vào nền tảng tư tưởng của Đảng ta hiện nay. Hiểu rõ những nội dung và phương thức chống phá chủ yếu của các thế lực thù địch nhằm phủ nhận hệ tư tưởng Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; chống quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; phủ nhận lịch sử vẻ vang của dân tộc ta, phủ nhận những thành tựu kinh tế - xã hội chúng ta đã đạt được dưới sự lãnh đạo của Đảng. Nhận diện các quan điểm sai trái, thù địch đóng vai trò quan trọng, giúp Đảng ta và đảng viên nhận thức đâu là đối tượng, đâu là đối tác; qua đó, tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước cho đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân theo hướng thiết thực, phù hợp đối tượng, có chất lượng; từng bước nâng cao ý thức chính trị, tinh thần tự giác, nêu gương trong cán bộ, đảng viên để tự nhận diện, phân biệt được những luận điệu sai trái, thù địch, từ đó tự hướng mình đến những hành động đúng, phù hợp, không “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, trở thành một chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng.

Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản là tác phẩm kinh điển chủ yếu của chủ nghĩa xã hội khoa học. Những nguyên lý mà C.Mác và Ph. Ăngghen trình bày trong tác phẩm là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho toàn bộ phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Trải qua nhiều thử thách, hơn một thế kỷ qua, phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, nhiều vấn đề mới đặt ra đòi hỏi giải quyết nhưng chủ nghĩa Mác không hề lỗi thời. Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản đã đặt nền tảng tư tưởng cho những vấn đề về Đảng và xây dựng Đảng. 174 năm sau khi ra đời, Tuyên ngôn vẫn luôn là nền tảng tư tưởng và là kim chỉ nam cho hành động của phong trào cộng sản và công nhân thế giới; tiếp tục đồng hành và soi sáng con đường tiến lên của cách mạng thế giới, phù hợp quy luật của thời đại. Trong mỗi chặng đường cách mạng, mỗi thắng lợi trong sự nghiệp đấu tranh của giai cấp công nhân và nhân dân lao động thế giới lại càng khẳng định tính chất khoa học và cách mạng, đồng thời làm phong phú thêm những tư tưởng vượt thời đại và trường tồn của tác phẩm. Hiện nay, cục diện thế giới, phong trào cộng sản và công nhân quốc tế có nhiều biến động, nhiều vấn đề mới đặt ra đòi hỏi giải quyết, nhưng tư tưởng trong tác phẩmTuyên ngôn của Đảng Cộng sản vẫn còn nguyên giá trị, nhất là cho những vấn đề về công tác xây dựng Đảng hiện nay./.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Giới thiệu tác phẩm “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản”, C. Mác và Ph. Ăngghen, Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia sự thật, H.1995.

2. Tuyên ngôn Đảng Cộng sản và vấn đề xây dựng Đảng hiện nay, PGS.TS Nguyễn Minh Tuấn, Viện Xây dựng Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.

3. “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” với việc nhận diện các quan điểm sai trái, thù địch hiện nay, TS. Ngô Khắc Sơn.

4. Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”

5. Nghị quyết Trung ương 4 Khóa XII “ Tăng cường xây dựng đảng, chỉnh đốn đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”

6. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia sự thật, H.2021.

Xuất bản thông tin

Xuất bản thông tin