Xuất bản thông tin

null Để văn hóa thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc

Bài viết Bài viết

Để văn hóa thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc

 

Lưu Thúy Hiền

Sáng 26/01/2021, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII Đảng Cộng sản Việt Nam đã khai mạc trọng thể tại Thủ đô Hà Nội. Tại Đại hội, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã thể hiện sự đổi mới khi đề cập đến toàn diện sự chuẩn bị cũng như những nội dung cốt lõi của Báo cáo Chính trị và các báo cáo chuyên đề. Trong đó, đã chỉ rõ được thành tựu lớn, quan trọng đặc biệt trong nhiệm kỳ vừa qua, không chỉ tạo được dấu ấn nổi bật, mà còn góp phần củng cố niềm tin, tạo ra động lực mới, khí thế mới để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta vững vàng vượt qua khó khăn, thách thức, đưa đất nước bước vào một thời kỳ phát triển mới. Trong các nội dung Dự thảo Báo cáo chính trị đã đề cập, dự thảo báo cáo đã nhấn mạnh đến vấn đề “Xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện, gắn kết chặt chẽ, hài hoà giữa giá trị truyền thống và giá trị hiện đại. Phát triển toàn diện, đồng bộ các lĩnh vực văn hoá, môi trường văn hoá, đời sống văn hoá phong phú, đa dạng, văn minh, lành mạnh; vừa phát huy những giá trị tốt đẹp của dân tộc, vừa tiếp thu tinh hoa văn hoá của nhân loại để văn hoá thực sự là nền tảng tinh thần, nguồn lực nội sinh và động lực đột phá cho phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế.”

Ngược dòng lịch sử, bàn về tầm quan trọng của văn hóa, năm 1998 đánh dấu sự ra đời của Nghị quyết số 03-NQ/TW, ngày 16/7/1998, của Ban Chấp hành Trung ương tại Hội nghị Trung ương 5 (khóa VIII). Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc ra đời trong bối cảnh Đảng ta chủ động đổi mới tư duy, lãnh đạo toàn dân thực hiện công cuộc đổi mới toàn diện đất nước, trong đó có văn hóa.

Nghị quyết chứa đựng nhiều giá trị tư tưởng, nhân văn và khoa học. Nghị quyết đưa ra năm quan điểm chỉ đạo cơ bản có sự đổi mới, có giá trị về cả lý luận và thực tiễn, gồm:

1- Văn hoá là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.

2- Nền văn hoá mà chúng ta xây dựng là nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

3- Nền văn hoá Việt Nam là nền văn hoá thống nhất mà đa dạng trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam.

4- Xây dựng và phát triển văn hoá là sự nghiệp của toàn dân do Đảng lãnh đạo, trong đó đội ngũ trí thức giữ vai trò quan trọng.

5- Văn hoá là một mặt trận; xây dựng, phát triển văn hoá là một sự nghiệp cách mạng lâu dài, đòi hỏi phải có ý chí cách mạng và sự kiên trì, thận trọng.

Nối tiếp truyền thống lịch sử đáng tự hào trong lĩnh vực văn hóa, bàn về văn hóa là bàn về phát triển con người vì con người là chủ thể tạo ra văn hóa, văn hóa đã trở thành mối quan tâm chung. Văn kiện các kỳ Đại hội Đảng cũng khẳng định tầm quan trọng của việc phát huy vai trò của văn hóa và sức mạnh của con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cách mạng.

Đến nay, vấn đề về văn hóa được Đảng và Nhà nước vô cùng quan tâm. Cụ thể, Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIII của Đảng có nêu định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021–2030 về phát triển văn hóa, con người: “Phát triển con người toàn diện và xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc để văn hóa thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc”. Phát triển văn hóa là phát triển con người, phát triển con người là trung tâm của quá trình phát triển văn hóa. Đây là những nguồn lực quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Như vậy, định hướng phát triển con người, văn hóa của Đảng ta không chỉ thể hiện tư duy nhất quán mà còn phù hợp với tình hình thực tiễn đất nước và xu hướng phát triển chung của nhân loại.

Truyền thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc, niềm tin và khát vọng phát triển đất nước vốn là những giá trị văn hóa được các thế hệ người Việt Nam sáng tạo, gìn giữ trong suốt chiều dài lịch sử. Trong bối cảnh đổi mới và hội nhập quốc tế sâu rộng như hiện nay, để khơi dậy những truyền thống, những giá trị quý báu đó cần có sự đầu tư quy mô hơn, có chiều sâu hơn nữa đối với lĩnh vực văn hóa.

Muốn vậy, cần phải tăng đầu tư cho phát triển sự nghiệp văn hóa; xây dựng, phát triển, tạo môi trường và điều kiện xã hội thuận lợi nhất để khơi dậy truyền thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc, niềm tin, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Đầu tư cho văn hóa là đầu tư cho con người, đầu tư mang tính chiến lược. Việc xây dựng, hoàn thiện các môi trường văn hóa là hết sức quan trọng. Cần chú ý xây dựng các môi trường văn hóa ảnh hưởng lớn đến sự hình thành nhân cách của mỗi cá nhân cũng như đạo đức, lối sống của toàn xã hội như: gìn giữ văn hóa gia đình, văn hóa trong các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức, trường học, văn hóa trong Đảng, trong hệ thống chính trị…

Tài năng, trí tuệ, phẩm chất của con người Việt Nam là trung tâm, mục tiêu và động lực phát triển quan trọng nhất của đất nước. Muốn làm được điều này cần đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục. Giáo dục không chỉ góp phần hình thành con người có kiến thức, kỹ năng làm việc hiệu quả mà còn phải có các phẩm chất đạo đức cần thiết như đức tính trung thực, tinh thần thượng tôn pháp luật, trách nhiệm công dân, trách nhiệm xã hội, …

Để phát huy sức mạnh mềm của văn hóa Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cần tiến hành đồng bộ nhiều giải pháp như:

Thứ nhất, Quan tâm đến công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa. Các di sản thiên nhiên, di sản văn hóa vật thể, phi vật thể, nghệ nhân, sản phẩm văn hóa… chính là các nguồn lực văn hóa có khả năng tạo nên sức mạnh mềm văn hóa quốc gia.

Thứ hai, là chú trọng phát triển du lịch văn hóa. Du lịch văn hóa góp phần rất quan trọng trong xây dựng tình cảm, niềm tin đối với du khách, đặc biệt là du khách quốc tế. Chính vì vậy, cần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch để có thể chuyển tải được tối đa hàm lượng văn hóa vào trong các sản phẩm du lịch. Cần đầu tư để đa dạng hóa các loại hình du lịch và nâng cao chất lượng các sản phẩm du lịch. Làm tốt hơn nữa công tác quảng bá du lịch, các chiến lược truyền thông du lịch phải hướng tới việc xây dựng hình ảnh Việt Nam - điểm đến thân thiện, hấp dẫn và an toàn.

Thứ ba, là tiếp tục đầu tư phát triển ngành công nghiệp văn hóa. Các sản phẩm công nghiệp văn hóa khi ra khỏi biên giới sẽ không chỉ đơn thuần là những hàng hóa văn hóa đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng mà nó còn là đại sứ thương hiệu quốc gia. Cần nâng cao chất lượng sản phẩm công nghiệp văn hóa, đặc biệt lưu ý khả năng chuyển tải tinh thần văn hóa, giá trị văn hóa Việt Nam của các sản phẩm đó.

Trong bất kỳ giai đoạn nào nhiệm vụ quan trọng có ý nghĩa quyết định đối với sự phát triển văn hóa là xây dựng con người Việt Nam - chủ thể của nền văn hóa Việt Nam. Phát triển văn hóa vì sự hoàn thiện nhân cách con người và xây dựng con người để phát triển văn hóa. Trong xây dựng văn hóa, trọng tâm là chăm lo xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện. Trong xây dựng con người, trọng tâm là bồi dưỡng tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, tư tưởng, đạo đức, lối sống lành mạnh và hoàn thiện nhân cách. Để văn hóa thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc./.

Tài liệu tham khảo

  1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương khóa VIII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1998. Báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII 
  2. Báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về các văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng.