Xuất bản thông tin

null Vài suy nghĩ về nghề giáo

Bài viết Bài viết

Vài suy nghĩ về nghề giáo

Lưu Thúy Hiền

Nghề giáo là nghề đặc biệt, từ xa xưa cha ông ta đã có câu: “Con ơi nhớ lấy lời này/Ơn cha nghĩa mẹ công thầy chớ quên”, câu nói ấy nhắc nhở về truyền thống tôn sư trọng đạo đã và đang được tiếp nối qua các thế hệ, là mạch nguồn bền bỉ nuôi dưỡng tinh thần hiếu học, coi trọng giáo dục của nhân dân ta. Nghề dạy học là nghề cao quý nhất trong những nghề cao quý, nghề sáng tạo nhất trong những nghề sáng tạo. Ca dao xưa có câu: “Muốn sang thì bắc cầu Kiều/Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy”, đủ thấy được lòng trân trọng, sự kính yêu của người Việt ta dành cho thầy, cô giáo - những kỹ sư tâm hồn.

Thầy, cô chính là những người đóng vai trò quan trọng, quyết định sự thành công của công cuộc xây dựng và đổi mới nền giáo dục. Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh:“Người thầy giáo tốt là người vẻ vang nhất. Dù tên tuổi không đăng trên báo, không được thưởng huân chương, song những người thầy giáo tốt là những anh hùng vô danh”[1]. Câu nói của Người được coi là kim chỉ nam cho các thế hệ những người làm công tác “trồng người”.

Với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học - công nghệ thì việc tìm kiếm tri thức ngày càng trở nên dễ dàng hơn. Bài giảng của thầy không còn đơn giản là truyền thụ kiến thức một chiều và thụ động, mà vai trò của người thầy là tổ chức và điều khiển, giúp người học lĩnh hội tri thức, và đặc biệt là truyền được cảm hứng cho người học. William Arthur Ward có một câu nói rất hay rằng: Người thầy giỏi biết giải thích, người thầy xuất chúng biết minh họa, người thầy vĩ đại biết cách truyền cảm hứng, người thầy hôm nay phải lan tỏa kiến thức của mình thông qua những kinh nghiệm thực tiễn của bản thân chứ không thể chỉ là một cái máy đọc sách, đơn giản đọc lại những gì trong sách đã chia sẻ.

Để trở thành người giáo viên giỏi cần hội tụ ít nhất hai điều kiện là kiến thức và lòng yêu nghề. Người nói: “Giáo viên cũng phải tiến bộ cho kịp thời đại thì mới làm được nhiệm vụ, chớ tự mãn cho mình giỏi rồi thì dừng lại mà dừng lại là lùi bước, là lạc hậu, tự đào thải mình trước”[2]. Bên cạnh đó, chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn, đã là nhà giáo phải yêu người, yêu nghề, yêu trường, yêu lớp, điều này có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giáo dục và đào tạo. Người nhấn mạnh: “Thầy cũng như trò, cán bộ cũng như nhân viên phải thật thà yêu nghề của mình”. Yêu nghề là cơ sở để các thầy, cô yên tâm công tác, say mê, toàn tâm, toàn ý với công việc; biết vươn lên, nâng cao năng lực, đáp ứng yêu cầu nghề nghiệp bởi “Không thể trồng cây ở những nơi thiếu ánh sáng, cũng không thể nuôi dạy trẻ với chút ít nhiệt tình” (Can Jung).

Mỗi người đều đặt ra kế hoạch cho tương lai để phấn đấu nhưng đôi lúc phải đối mặt với không ít những khó khăn trong cuộc sống. Đa số những ai đã lựa chọn nghề giáo là nơi gắn bó sự nghiệp cả đời đều có chung tâm huyết và trăn trở với nghề. Dạy và học, học và dạy luôn nhắc nhở bản thân mỗi người cố gắng và cố gắng nhiều hơn nữa. Khi đối diện với những khó khăn và thử thách trong nghề, nhiệt huyết của chúng ta có thể bị bào mòn, nhưng quyết tâm thì không bao giờ vơi, bởi vì quyết tâm là sự lựa chọn. Vinh quang không phụ thuộc vào nghề nghiệp, nó chỉ được quyết định bởi thái độ, ý thức của con người khi thực hiện trách nhiệm của mình.

Dịch Covid - 19 đã và đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi mặt của đời sống xã hội trong đó có lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Có thể nói trong bất kỳ hoàn cảnh nào dù khó khăn đến đâu, ngành giáo dục mà trong đó các thầy cô giáo chính là lực lượng nòng cốt đã chủ động, linh hoạt chuyển đổi sang phương thức dạy học, phát huy sáng tạo tìm mọi cách để đưa bài học, kiến thức đến với học trò. Thầy cô giáo và ngành giáo dục đã biến nguy cơ, thách thức thành cơ hội và động lực để đổi mới giáo dục.

Hình ảnh người thầy dù ở thời xưa hay thời nay, dù ở trong nước hay quốc tế đều luôn có một vị trí đặc biệt quan trọng và là biểu tượng cho nhân cách, chuẩn mực đạo đức. Đội ngũ thầy, cô giáo đã có những cống hiến thầm lặng, miệt mài và tận tụy, với lòng biết ơn của mình, xin tri ân đến các thầy cô giáo, những người đã thắp lên ngọn lửa tâm hồn cho bao thế hệ./.


[1] Hồ Chí Minh – Toàn tập, Nxb.Chính trị quốc gia, năm 2009, tập 11, tr.331,

[2] Hồ Chí Minh – Toàn tập, Nxb.Chính trị quốc gia, năm 2009, tập 9, tr.489.