Xuất bản thông tin
null Những hạn chế thường gặp trong thực hiện nguyên tắc Tập trung dân chủ trong các tổ chức đảng ở cơ sở
Những hạn chế thường gặp trong thực hiện nguyên tắc Tập trung dân chủ trong các tổ chức đảng ở cơ sở
Tống Hoàng Huân
Khoa Xây dựng Đảng
1. Khái quát về nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng.
Nguyên tắc Tập trung dân chủ (TTDC) của đảng cộng sản đã được các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác-Lênin đề cập rất sớm, những nội dung cơ bản của nguyên tắc TTDC như bầu cử dân chủ; quyền thảo luận thông qua cương lĩnh, đường lối; cấp dưới phục tùng cấp trên; thiểu số phục tùng đa số, … được Mác và Ăngghen đề cập trong một số tác phẩm, tập trung nhất ở Điều lệ Liên đoàn những người cộng sản và Điều lệ Hội liên hiệp công nhân quốc tế.
Khái niệm TTDC được Lênin sử dụng vào năm 1905 tại Hội nghị Tammecpho, chính thức được đưa vào Điều lệ Đảng Công nhân dân chủ - xã hội Nga tại Đại Hội lần IV năm 1906, sau đó trở nên phổ biến trên phạm vi quốc tế bởi TTDC là điều kiện để các đảng gia nhập Quốc tế Cộng sản: Các đảng gia nhập Quốc tế cộng sản phải được tổ chức theo nguyên tắc tập trung dân chủ.
Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn trung thành với chủ nghĩa Mác – Lênin về TTDC, Người khẳng định: “Tập thể lãnh đạo là dân chủ. Cá nhân phụ trách là tập trung. Tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách tức là dân chủ tập trung”[1].
Nguyên tắc TTDC được Đảng Cộng sản Việt Nam quy định tại điều 9, Điều lệ Đảng Khóa XI: Đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức theo nguyên tắc tập trung dân chủ, quy định 6 nội dung cơ bản để thực hiện nguyên tắc này.
Tập trung dân chủ được xem là nguyên tắc căn bản chi phối các nguyên tắc khác, là sự kết hợp hài hòa và khoa học giữa hai mặt tập trung và dân chủ tạo thành chỉnh thể thống nhất của một nguyên tắc. Dân chủ là điều kiện là tiền đề của tập trung; tập trung là cơ sở, là cái bảo đảm cho dân chủ được thực hiện.
2. Những hạn chế, khuyết điểm thường gặp trong thực hiện nguyên tắc TTDC ở cơ sở:
Khi nghiên cứu lý luận và thực tiễn ở nhiều loại hình tổ chức cơ sở đảng, bản thân nhận thấy, trong quá trình thực hiện nguyên tắc TTDC có một số hạn chế thường thấy, có thể chỉ ra sau đây:
Việc cụ thể hóa nguyên tắc này ở cơ sở còn nhiều bất cập, việc xây dựng và ban hành quy chế làm việc của một vài cấp ủy còn chưa cụ thể, chậm trễ, có khi còn chưa thể hiện việc phân công cụ thể nhiệm vụ của từng cấp ủy viên. Điều này dẫn tới sự chậm trễ trong việc lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị, cấp ủy viên còn lúng túng, chưa thật sự phát huy được vai trò, trách nhiệm của mình trong thực hiện nhiệm vụ.
Một số tổ chức đảng, đảng viên chưa thống nhất cao với đường lối, chủ trương của Đảng, đường lối, chủ trương ở cơ sở vẫn được thông qua nhưng tỉ lệ không thực sự cao, có khi chỉ quá 50% một ít, từ đó tổ chức đảng sẽ gặp nhiều khó khăn trong khâu tổ chức thực hiện.
Việc thực hiện biểu quyết ở một số tổ chức đảng còn một số bất cập nhỏ, như theo quy định thì có những nội dung yêu cầu phải biểu quyết bằng phiếu kín, nhưng lại được tổ chức biểu quyết bằng hình thức giơ tay. Một số đảng viên vì ngại va chạm, hoặc lo sợ bị trù dập sẽ không dám bày tỏ chính kiến trong trường hợp biểu quyết này.
Chế độ thông tin, báo cáo đôi khi còn chưa kịp thời, những đường lối, chủ trương được thảo luận, quyết định trong cấp ủy. Tuy nhiên, những quyết định của cấp ủy đến với các tổ chức đảng trực thuộc, đến đảng viên còn chậm, thậm chí chưa đầy đủ, từ đó ảnh hưởng đến chất lượng tổ chức triển khai thực hiện những đường lối, chủ trương của cấp ủy cơ sở.
Việc phát huy dân chủ ở một số tổ chức đảng cũng còn hạn chế, dự thảo các văn bản được bộ phận tham mưu chuẩn bị trước như báo cáo định kỳ, báo cáo theo yêu cầu của cấp trên,… đưa ra thảo luận, lấy ý kiến của các tổ chức đảng trực thuộc, của đảng viên, của cấp ủy viên, nhưng nhận được rất ít các ý kiến đóng góp, có khi chỉ góp ý về mặt kỹ thuật, từ đó chất lượng của các văn bản do cấp ủy ban hành còn chưa cao,…
3. Một số biện pháp khắc phục:
Nâng cao nhận thức của tổ chức đảng, đảng viên, cấp ủy viên về nguyên tắc tập trung dân chủ, làm cho toàn thể đảng viên, tổ chức đảng hiểu biết một cách đầy đủ về vai trò, nội dung của nguyên tắc tập trung dân chủ, về mối quan hệ giữa tập trung và dân chủ trong nguyên tắc TTDC. Khi đã hiểu đầy đủ về nguyên tắc này thì việc thực hiện sẽ được đảm bảo, đảng viên sẽ phải có trách nhiệm hơn trong thực hiện những nội dung của nguyên tắc TTDC trong Đảng.
Ngay từ đầu nhiệm kỳ, phải ban hành quy chế làm việc của cấp ủy kịp thời, xác định rõ trách nhiệm, quyền hạn của cấp ủy, bí thư, phó bí thư và cấp ủy viên để kịp thời lãnh đạo hoạt động của tổ chức đảng. Thường xuyên rà soát quy chế làm việc để kịp thời bổ sung, điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tiễn, bảo đảm vai trò lãnh đạo của tổ chức đảng trong thực hiện nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ xây dựng Đảng ở cơ sở.
Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, lựa chọn, bố trí người đứng đầu cấp ủy, thủ trưởng cơ quan, đơn vị có trình độ, năng lực đáp ứng yêu cầu, luôn gương mẫu trong thực hiện các nội dung của nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo cá nhân phụ trách, tự phê bình và phê bình.
Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy cấp trên đối với các tổ chức đảng ở cơ sở trong việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ. Cấp ủy cấp trên phải thường xuyên quan tâm đến hoạt động của cấp ủy cấp dưới, phải bám sát hoạt động ở cơ sở, từ đó kịp thời phát hiện những hạn chế, thiếu sót, từ đó hướng dẫn các cấp ủy ở cơ sở thực hiện tốt hoạt động lãnh đạo của mình, trong đó có thực hiện đúng đắn, tốt hơn nguyên tắc TTDC./.
Tài liệu tham khảo:
1. Đảng Cộng sản Việt Nam, Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011
2. Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Giáo trình Trung cấp lý luận chính trị - Xây dựng Đảng, NXB Lý luận Chính trị, H. 2021.
3. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tập 5.
[1] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 5, Trang 620
Xem thêm các tin khác
-
Nâng cao giáo dục lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên trong tình hình mới
14:25:00 26-04-2024 -
70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ - niềm tự hào vô song của dân tộc Việt Nam
07:24:00 23-04-2024 -
Đóng góp của xe đạp thồ trong Chiến dịch Điện Biên Phủ
10:09:00 19-04-2024 -
Đổi mới phương pháp giảng dạy lý luận chính trị từ cái nhìn thực tiễn
07:54:00 19-04-2024 -
Một số vấn đề lý luận về hoạt động của Trung tâm Văn hoá - Học tập cộng đồng
07:43:00 19-04-2024 -
Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ nhớ về Đại tướng Võ Nguyên Giáp
13:49:00 11-04-2024 -
Một số giải pháp nâng cao hiệu quả vốn hoá đất đai ở tỉnh Đồng Tháp
10:14:00 09-04-2024 -
Đại thắng mùa Xuân năm 1975 – niềm tự hào vô song của cả dân tộc Việt Nam
13:39:00 08-04-2024 -
Xuyên tạc lịch sử - Một trò chơi chính trị nguy hiểm
14:04:00 27-02-2024 -
Những gương thanh niên nông thôn tỉnh Đồng Tháp khởi nghiệp thành công
13:59:00 27-02-2024 -
Lời hứa người ở lại
07:49:00 19-02-2024 -
Một số mô hình kinh tế tuần hoàn khẳng định tính hiệu quả ở tỉnh Đồng Tháp
07:44:00 19-02-2024 -
Một số nhiệm vụ trọng yếu trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
08:25:00 01-02-2024 -
Nâng cao chất lượng sinh hoạt chuyên đề trong sinh hoạt chi bộ
13:40:00 05-01-2024 -
Đoàn kết trong Đảng là cơ sở của đại đoàn kết toàn dân tộc
15:05:00 11-12-2023 -
Một thủ đoạn chống phá có tính chất “thao túng tâm lý” của các thế lực thù địch
08:24:00 30-08-2023 -
Xây dựng Gia đình góp phần phát triển quê hương
14:11:00 28-06-2023 -
Một số vấn đề đặt ra đối với hoạt động chứng thực hiện nay
08:59:00 12-06-2023 -
Phổ biến, giáo dục pháp luật cho đoàn viên, thanh niên trong bối cảnh hiện nay
08:45:00 12-06-2023 -
Chiến thắng 30/4/1975, biểu tượng sáng ngời của chủ nghĩa yêu nước
16:31:00 04-05-2023 -
Công tác cán bộ trong tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” của Chủ tịch Hồ Chí Minh
08:22:00 25-04-2023 -
Tích xưa, chuyện nay - Bài học thiết thực về “vượt qua cám dỗ”
08:34:00 17-04-2023 -
Tính thời sự và giá trị vượt thời đại của tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc”
13:40:00 16-03-2023 -
Nhớ lời Bác dặn dò đội ngũ cán bộ và ngành Y tế
15:43:00 27-02-2023 -
Ý nghĩa Ba nguyên tắc vận động trong Đề cương văn hoá năm 1943
14:07:00 22-02-2023 -
Mùa xuân năm 1930 – Bác thành lập Đảng
13:57:00 31-01-2023 -
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0
09:37:00 09-12-2022 -
Tư tưởng Hồ Chí Minh về “đem tài dân, sức dân, của dân làm lợi cho dân”
19:27:00 15-11-2022 -
Vai trò của lao động với con người trong triết học Mác
11:14:00 04-11-2022 -
Luật Đất đai năm 2013, thành tựu và hạn chế sau 8 năm áp dụng vào thực tiễn
08:24:00 04-08-2022 -
Một số quy định mới đối với công chức, viên chức có hiệu lực từ tháng 6 năm 2022
08:11:00 02-06-2022 -
“19 tháng 5” – Nhớ tấm gương học ngoại ngữ của Bác
09:15:00 24-05-2022 -
Những con người Việt Nam viết tiếp hành trình kết nối văn hóa của Nguyễn Ái Quốc
08:25:00 25-04-2022 -
Thanh niên với nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
14:05:00 28-03-2022 -
Năm Dần sử kiện Đất và Người
09:45:00 26-01-2022 -
Đồng Tháp – tiềm năng phát triển du lịch cộng đồng
10:34:00 17-01-2022 -
“Nếu biết trăm năm là hữu hạn…”
07:46:00 24-12-2021 -
Bài học từ tư tưởng Hồ Chính Minh về “Văn hóa phải soi đường cho quốc dân đi”
09:14:00 21-12-2021 -
Vài nét khái quát về tư tưởng ngoại giao của Hồ Chí Minh
14:35:00 20-12-2021 -
Thầy cô – người mở ra trí óc và chạm đến trái tim
09:57:00 20-11-2021 -
Vài suy nghĩ về nghề giáo
14:40:00 18-11-2021 -
Quan điểm của Lênin về những người cộng sản và tư cách người cộng sản
09:54:00 18-11-2021 -
Nhà giáo thời 4.0
09:11:00 17-11-2021 -
Nâng cao nguồn nhân lực Trường Chính trị tỉnh Đồng Tháp
15:10:00 10-11-2021 -
Cán bộ, công chức, viên chức tỉnh Đồng Tháp cần thực hiện “6 biết, 3 không”
10:35:00 04-11-2021 -
Quan điểm của Karl Marx và Friedrich Engels về những người cộng sản
09:07:00 04-11-2021 -
Tăng cường công tác dân vận của tổ chức cơ sở đảng ở Đồng Tháp hiện nay
14:38:00 01-11-2021 -
Bàn về vai trò quy ước trong đời sống dân cư ở Việt Nam hiện nay
13:29:00 14-10-2021 -
Dạy, học trực tuyến ở trường chính trị tỉnh và một số vấn đề cần quan tâm
17:25:00 08-10-2021 -
Một số quy định của Tổ chức Lao động quốc tế về lao động trẻ em
16:27:00 18-09-2021 -
Cuộc thi trực tuyến toàn quốc “Tìm hiểu Luật Cảnh sát biển Việt Nam”
08:07:00 16-09-2021 -
Quân dân Đồng Tháp chuẩn bị chống Pháp trong những ngày sau Cách mạng tháng Tám
15:17:00 01-09-2021 -
Đồng Tháp vững bước đi lên từ những ngày tháng Tám năm 1945
14:58:00 24-08-2021 -
Đại tướng Võ Nguyên Giáp - tượng đài của quân đội Việt Nam hiện đại
14:21:00 23-08-2021 -
Tinh thần thi đua ái quốc trong bối cảnh toàn dân chống dịch Covid-19 hiện nay
08:13:00 23-08-2021 -
Cần lắm sự đồng lòng
08:09:00 23-08-2021 -
Củng cố niềm tin đất Sen hồng sẽ vượt qua mọi khó khăn để tiếp tục phát triển
13:44:00 18-08-2021 -
Thanh niên Đất Sen Hồng đồng lòng chống dịch
07:40:00 17-08-2021 -
Khái quát về dân chủ và quyền làm chủ của nhân dân trong quản lý nhà nước
15:22:00 16-08-2021 -
Bài phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
09:53:00 30-07-2021 -
Phát huy vai trò của gặp gỡ, tiếp xúc, làm quen trong công tác dân vận
08:33:00 26-07-2021 -
Sử dụng mã nguồn mở DSpace để xây dựng thư viện số
10:22:00 19-07-2021 -
Đào tạo trực tuyến phát huy tính giao tiếp của người học ở các trường Chính trị
11:20:00 02-07-2021 -
Bài học rút ra sau 21 năm đứng trên bục giảng
15:39:00 25-06-2021 -
Phát huy năng lực đội ngũ cán bộ, giảng viên trong tình hình dịch Covid-19
10:40:00 22-06-2021 -
Suy nghĩ về đạo đức nghề nghiệp người làm báo trong giai đoạn hiện nay
08:10:00 21-06-2021 -
Nâng cao hiệu quả tổ chức cuộc họp ở cơ sở
09:31:00 01-06-2021 -
Một số điểm nổi bật trong học tập phong cách nêu gương của Chủ tịch Hồ Chí Minh
13:59:00 17-05-2021 -
Những điều cần thiết đối với giảng viên tập sự
07:22:00 11-05-2021 -
Tinh thần ngày 30/4/1975 trong giai đoạn hiện nay
20:33:00 02-05-2021 -
Vài suy nghĩ về lí tưởng cách mạng của thanh niên Việt Nam xưa và nay
14:40:00 19-04-2021 -
Giải pháp nâng cao chất lượng công tác giáo dục lý luận chính trị
08:28:00 31-03-2021 -
Tập thể dục rèn luyện sức khỏe theo lời Bác dạy
07:14:00 27-03-2021 -
Thanh niên Việt Nam trước thách thức của thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0
07:02:00 27-03-2021 -
Người Thanh niên tiêu biểu, giàu nghị lực - Nguyễn Công Hùng
09:57:00 22-03-2021 -
Người nữ Bí thư Tỉnh ủy Sa Đéc
07:37:00 22-03-2021 -
Sự phát triển Học thuyết giá trị - lao động trước Marx và sự hoàn thiện của Marx
15:34:00 11-03-2021 -
Chính sách kinh tế mới – Nep, cách tiếp cận của Lênin đến Chủ nghĩa xã hội
08:27:00 08-03-2021 -
Hiến định về quyền của phụ nữ Việt Nam qua từng thời kỳ
08:46:00 04-03-2021 -
Thực trạng đảm bảo pháp lý quyền con người đối với nhóm người dễ bị tổn thương
08:09:00 01-03-2021 -
Mùa dịch Covid – 19, cảm nhận y đức nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam
07:52:00 01-03-2021 -
Quan điểm về “giữ thế công” trong tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh
15:16:00 18-02-2021 -
MÙA XUÂN LÀ TẾT TRỒNG CÂY LÀM CHO ĐẤT NƯỚC CÀNG NGÀY CÀNG XUÂN
07:59:00 17-02-2021 -
Mùa xuân đặc biệt
09:55:00 05-02-2021 -
CHÀO ĐÓN TẾT 2021 – NĂM TÂN SỬU TRỌN VẸN, BÌNH AN VÀ HẠNH PHÚC
14:40:00 04-02-2021 -
CON TRÂU TRONG VĂN HÓA VÀ ĐỜI SỐNG NGƯỜI VIỆT NAM
10:37:00 04-02-2021 -
Tết Nguyên Đán - Nơi lưu giữ những giá trị văn hóa
08:38:00 04-02-2021 -
NHÌN LẠI CHẶNG ĐƯỜNG PHÁT TRIỂN VÀ TRƯỞNG THÀNH CỦA ĐẢNG QUA CÁC KỲ ĐẠI HỘI
14:50:00 03-02-2021 -
Hạnh phúc của dân tộc là mùa xuân bất tận của Đảng ta
15:16:00 02-02-2021 -
HIỀN TÀI VỚI TƯƠNG LAI DÂN TỘC
09:03:00 27-01-2021 -
VỮNG TIN VÀO SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG QUA ĐẠI HỘI XIII
14:55:00 26-01-2021 -
Phát triển du lịch Làng hoa Sa Đéc – tầm nhìn, định hướng
09:45:00 26-01-2021 -
SA ĐÉC PHỐ VÀ HOA
08:53:00 21-01-2021 -
Giảng viên Trường Chính trị với việc đưa Nghị quyết Đảng bộ Tỉnh vào bài giảng
14:10:00 19-01-2021 -
Sưu tầm một số sử liệu về năm Tân Sửu ở Việt Nam
15:35:00 13-01-2021 -
Sự thành lập các chi bộ Đảng ở tỉnh Đồng Tháp
08:11:00 12-01-2021 -
Tinh thần nhập thế trong các tôn giáo bản địa ở Nam Bộ
13:58:00 07-01-2021 -
Giá trị trường tồn của tác phẩm “Đạo đức cách mạng”
07:58:00 05-01-2021 -
Tình hình tỉnh Sa Đéc khi bầu cử Đại biểu Quốc hội khóa I, năm 1946
07:49:00 05-01-2021 -
Một số đề xuất nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức
10:06:00 15-12-2020 -
Những điểm sáng từ giáo dục Mỹ Long
15:20:00 11-12-2020 -
Nông thôn Việt Nam đổi mới từ những chủ trương đúng đắn của Đảng
15:09:00 11-12-2020 -
Trao đổi về kỹ năng lắng nghe trong giao tiếp hành chính
14:21:00 08-12-2020 -
Tìm hiểu về phong cách ứng xử của Chủ tịch Hồ Chí Minh
14:17:00 04-12-2020 -
Một số quy định pháp luật quốc tế về đình công
10:08:00 01-12-2020 -
Nhớ về một ngày mùa thu khói lửa (23/11/1940)
08:52:00 24-11-2020 -
Đảm bảo pháp lý quyền con người giai đoạn 1959-1980
09:09:00 20-11-2020 -
Võ Trường Toản, một tấm gương nhà giáo
08:52:00 20-11-2020 -
Đôi dòng suy nghĩ về ngày Tri ân 20/11
15:01:00 17-11-2020 -
Tôn vinh Nhà giáo ở một số nước trên thế giới
14:52:00 17-11-2020 -
Chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 – 20/11/2020)
10:34:00 05-11-2020 -
Những giá trị cốt lõi của Trang thông tin điện tử Trường Chính trị Tỉnh
08:14:00 14-09-2020 -
Từ một số mô hình cơ quan Nhân quyền quốc gia và gợi mở cho Việt Nam
15:37:00 03-09-2020 -
Một vài suy nghĩ về xây dựng văn hóa giao tiếp hiện nay
21:40:00 25-08-2020 -
Một số cách thức phân loại quyền con người dựa trên pháp luật nhân quyền quốc tế
23:19:00 12-08-2020 -
Nước mắt sự sum vầy
15:42:00 28-07-2020 -
Về Côn Đảo viếng Nghĩa trang Hàng Dương
17:49:00 27-07-2020 -
Câu chuyện giao tiếp thời công nghệ thông tin
16:52:00 14-07-2020 -
Học tập và làm theo Bác từ những việc nhỏ nhất
15:36:00 14-07-2020 -
Giữ cho đúng tư cách một người cách mệnh
20:56:00 25-06-2020 -
Tiếp cận thông tin trong thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư
21:12:00 17-06-2020