QUẢN BẠCH

( ? -1867)

Đến nay chưa rõ tên họ thật, quê quán và năm sanh của hai ông. Người dân Đồng Tháp, nhứt là vùng Cao Lãnh, biết khi hai ông cùng Chánh lãnh binh Nguyễn Hương, từ Hà Tiên rút quân về lập căn cứ chống Pháp ở Hỗ Cứ (tổng An Tịnh, nay  thuộc thị xã Cao Lãnh).

Hai ông là một thuộc cấp của Chánh lãnh binh Nguyễn Hương, thành thủ úy Hà Tiên. Khi thực dân Pháp chiếm thành này, hai ông không đầu hàng mà theo Nguyễn Hương rút vào căn cứ Láng Linh - Bảy Thưa (nay thuộc xã Mỹ Thạnh Tây, Châu Phú, An Giang) cùng với quản cơ Trần Văn Thành chống Pháp. Khi căn cứ này bị triệt hạ, Trần Văn Thành hy sinh, hai ông theo Nguyễn Hương rút về quê quán của Nguyễn Hương để tiếp tục chống Pháp.

Dù là thuộc cấp của Nguyễn Hương, nhưng Quản Bạch và Kim Chung hoạt động rất xông xáo, từ xây dựng căn cứ đến việc chủ động tấn công giặc, nên ông rất nổi tiếng và bọn Pháp rất kiêng dè. Trong dân gian lúc ấy, hai tiếng Hổ Cứ còn có nghĩa là nơi “cọp” ở, “cọp “ tức là Quản Bạch. Từ đó nghĩa quân tấn công Cao Lãnh, Đốc Vàng, Doi Me…làm giặc Pháp hoang mang một thời.

Sau nhiều lần giặc Pháp tấn công, căn cứ tan vở, Quản Bạch bị bắt, Kim Chung chạy thoát. Chúng đem vinh hoa phú quí khuyến dụ, nhưng không lay chuyển được ông. Cuối cùng chúng xử trảm Quản Bạch tại trường án Cần Lố.

Riêng Kim Chung có dư luận cho rằng, sau thất bại này, ông thất chí bỏ đi tu…