ĐINH HỮU THUẬT
(1881 - 1942)
Ông Đinh Hữu Thuật sanh năm 1881, người làng Mỹ Xương (nay thuộc huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp), còn có tên khác là Đinh Tích, con ông Đinh Quang Chánh, một điền chủ khá giả ở địa phương. Ông có chân trong hội đồng quản hạt, được mọi người gọi là hội đồng Chánh.
Thuở nhỏ, Đinh Hữu Thuật theo Nho học. Ông là người có sức học uyên bác, giao thiệp rộng, tính tình cương trực và nhiệt tình yêu nước. Khi phong trào Đông du, Duy Tân nổ ra, ông tích cực tham gia với nhiều hoạt động: hô hào vận động thanh niên xuất dương sang Nhựt, kêu gọi mọi người tham gia ủng hộ tài chánh. Chính bản thân ông cũng đóng góp cho phong trào một số khá lớn. Ông thường sát cánh cùng Nguyễn Quang Diêu, người làng Tân Thuận (Cao Lãnh). Năm 1908, khi phong trào tan rã, du học sinh bị trục xuất về nước, hai ông vẫn tiếp tục hoạt động, liên hệ, nối kết.
Năm 1912, Duy Tân hội bị khai tử và thành lập Việt Nam Quang phục hội, vẫn do Kỳ ngoại hầu Cường Để làm minh chủ và được cử về nước xây dựng cơ sở.
Cuối tháng 5 năm 1913, ông cùng Nguyễn Quang Diêu sang Long Xuyên bí mật tiếp xúc với Cường Để. Ngay sau đó, một phái đoàn được thành lập để sang Trung Hoa nhận “chỉ tệ tín phiếu”, mua võ khí, đưa thêm một ít du học sinh và tìm gặp lãnh tụ Nguyễn Thần Hiến. Phái đoàn gồm 10 người lớn và hai thiếu niên, trong có Đinh Hữu Thuật.
Phái đoàn vừa đến Hồng Kông được một tuần, chưa hoạt động được gì nhiều thì tất cả đều bị cảnh sát Anh bắt giải giao cho thực dân Pháp áp giải về nhà giam Hỏa Lò, Hà Nội. Tại đây, Đinh Hữu Thuật cùng Nguyễn Quang Diêu và nhiều người khác bị xử 10 năm khổ sai biệt xứ, đày đi Cayenne (Nam Mỹ).
Sau ba năm lao động khổ sai, đầu năm 1917, ông cùng Nguyễn Quang Diêu vượt ngục sang đảo Trinidad, nơi có nhiều người Hoa sanh sống. Tại đây hai người tìm được công việc làm ăn có thu nhập cao, cuộc sống ổn định, Nhưng quê hương còn đang oằn oại dưới ách thống trị của ngoại bang. Ông quyết định tìm đường về nước vào năm 1920. Ông cải trang thành người Hoa len lõi lên núi Cấm (Châu Đốc) để an cư. Sau đó xuống núi đi lại nối kết bạn đồng chí, hoạt động nhiều nơi. Nhưng tình hình không có gì sáng sủa. Đến đâu, cũng bị bọn mật thám lùng sục, đuổi bắt, nhiều bạn đồng chí nằm im. Ông chán nản, lui về ngụ ở Mương Điều và mất vào năm 1942, thọ 60 tuổi.
Mộ ông hiện còn ở xã Mỹ Xương (Cao Lãnh).