LÂM THANH TÒNG

(Lâm Tới)

(1937 – 2000)

Nghệ sĩ Lâm Tới, tên khai sanh là Lâm Thanh Tòng, sanh năm 1937, quê làng Mỹ Hội, quận Cao Lãnh tỉnh Sa Đéc (nay là Đồng Tháp).

Gia đình nghèo, lên 7 tuổi ông đã đi giữ  trâu mướn. Năm 12 tuổi (1949) ông được anh Mãnh tiểu đội trưởng du kích xã giao nhiệm vụ cho trâu ăn gần đồn bót, làm quen với lính, nghe thấy gì về báo lại. Đến tháng 2-1954, ông vô bộ đội thuộc đại đội 949, tiểu đoàn 311, làm liên lạc.

Tập kết ra Bắc, ông học văn hóa trường Học sinh miền Nam số 2 ở Thanh Hóa. Tháng 3-1955, ông được tuyển vào đơn vị 36 Thanh niên xung phong đi làm đường sắt Hà Nội - Mục Nam Quan. Sau đó, về làm y công bịnh viện Hữu nghị Việt Xô. Ông có vinh dự được vào Phủ Chủ tịch gặp Bác Hồ và Bác bảo: “Các cháu về trường cố gắng học tập. Các cháu là vốn quý của miền Nam sau này”. Tháng 9-1957 ông trở lại học trường Học sinh miền Nam số 12 ở Hà Đông và Quảng Ninh.

Tháng Tám-1959 ông vào học trường Điện ảnh khóa đầu tiên ở Hà Nội và năm 1964 tốt nghiệp loại ưu, là diễn viên xưỡng phim truyện Việt Nam, được chọn đóng vai Kính trong phim "Hai người lính". Phim đoạt giải Nhứt Quả cầu vàng ở Tiệp Khắc. Ông liên tiếp đóng các phim: Trên vĩ tuyến 17, Nổi gió, Nguyễn Văn Trổi, Khói, Cuộc chiến đấu vẫn còn tiếp diễn, Đường về quê mẹ, Vĩ tuyến 17 ngày và đêm....

Tháng 2-1969 ông là học sinh trường Bổ túc văn hóa của Bộ Văn hóa, tốt nghiệp phổ thông. Tháng 1-1972 ông tiếp tục học hàm thụ văn sử địa trường Đại học Tổng hợp. Sau đó, học Đại học ngoại ngữ.

Từ tháng 4-1974, ông là sinh viên thực tập đạo diễn phim ở Cộng hòa Dân chủ Đức. Tốt nghiệp ông về làm diễn viên và đạo diễn ở Hảng phim Giải phóng, tham gia làm các phim: Giữa hai làn nước, Mùa gió chướng, Cánh đồng hoang, Nắng đỏ, Lối rẽ trái trên con đường mòn.....

Từ cuối năm 1988, do bịnh, ông vừa nghỉ chữa bịnh vừa tham gia đóng những vai thích hợp.

Ông là một diễn viên đa tài, đóng giỏi những vai phản diện lẫn chánh diện. Nổi bật là vai Núi trong Đường về quê mẹ, Ba Đô trong Cánh đồng hoang, Tám Quyện trong Mùa gió chướng.... gây ấn tượng sâu sắc trong công chúng. Ông được chọn là diễn viên xuất sắc nhứt trong vai Tám Quyện phim Mùa gió chướng tại Đại hội liên hoan phim Việt Nam năm 1982 và đến Mác-cơ-va nhận phần thưởng cao nhứt thế giới cho phim Cánh đồng hoang.

Ông đã được tặng thưởng Huân chương Kháng chiến chống Pháp hạng Ba, Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Ba, Huy hiệu thành phố Hồ Chí minh, Huy chương Vì thế hệ trẻ và được phong danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú năm 1984, Nghệ sĩ Nhân dân năm1997, đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam. Do bịnh nặng, ông qua đời ngày 27-11-2000, để lại nổi tiếc thương, mến mộ trong lòng mọi người.